“زبان مردم ایتالیا”
عمده ایتالیاییها رومی تبار هستند و زبانهای رایج در ایتالیا هم تقریباً همگی شاخههایی از زبان رومی بشمار میروند. با وجود اینکه زبان رسمی ایتالیا زبان ایتالیایی است اما زبانهای پرگویشور دیگری در این کشور وجود دارند که حالتی نیمه رسمی و گاه محلی دارند. بسیاری از این زبانها در معرض نابودی قرار گرفتهاند که شروع مرگ تدریجی اینزبانها به دوره حکومت فاشیسم بر ایتالیا بازمیگردد. ایتالیایی زبان رسمی این کشور است که از سال ۱۸۶۱ تا کنون این مقام را دارد.
- آلمانی: آلمانی زبان رسمی ایالت خودمختار تیرول جنوبی در شمال ایتالیا است. همچنین در بخشهایی از ایالت بولتزانو به دلیل هممرزبودن با اتریش مردم به این زبان تکلم میکنند.
- فرانسوی: در شمال غربی و در ایالت وال له داوستا به دلیل هممرز بودن با فرانسه مردم با این زبان آشنایی دارند.
- لیگوری: در مناطق شمالی ایتالیا بویژه شهر جنوا رایج است و بیش از یک میلیون گویشور در ایتالیا دارد. گویش جنوایی و بریگاسکی از مهمترین گویشهای این زبان در ایتالیا هستند.
- اسلوونیایی: در شهرهای تریسته و گوریتزیا مردم به دلیل همسایگی با اسلوونی با این زبان آشنایی دارند.
- لومباردی: در مناطق شمالی ایتالیا بویژه نقاط هممرز با سوئیس رایج است و بیش از سه میلیون گویشور در ایتالیا دارد.
- پیدمونتی: زبان رایج منطقه پیدمونت ایتالیاست که بیش از دومیلیون نفر از مردم ایتالیا بدان تکلم میکنند.
- ونیزی: زبان قدیمی منطقه ونیز که از زبانهای رومی بشمار میرود و در ایتالیا قریب دو میلیون نفر از اهالی منطقه ونیز و مناطق مجاور بدان تکلم میکنند. این زبان در اسلوونی نیز رایج است.
- ناپلی: زبان رایج منطقه جنوب ایتالیا بویژه نواحی پالرمو و ناپولی است که بیش از شش میلیون نفر از سکنه ایتالیا بدان سخن میگویند. گویش ایتالیایی جنوبی در واقع گویشی از همین زبان است و نه ایتالیایی.
- توسکانی: زبان رایج در منطقه توسکانی است که گاهی گویشی از زبان ایتالیایی نیز شمرده میشود. حدود سه میلیون تن به این زبان تکلم میکنند.
- ساساری: این زبان اگرچه تنها ۱۲۵ هزارتن گویشور دارد اما در منطقه خودمختار ساردینیا زبان رسمی بشمار میرود.
- ساردوکمپیدانی از زبانهای بومی جنوب ایتالیاست که هنوز نزدیک به یک میلیون گویشور دارد اما بیشتر گویشورانش در مناطق کوهستانی شمال ایتالیا بسر میبرند که این به دلیل سیاستهای فاشیستی ایتالیا در زمان جنگ جهانی دوم بودهاست.
- زبان ایتالیایی-یهودی از زبانهای رومی است که در ایتالیا امروزه بیش از دویست تن گویشور ندارد.