رخشان بنی اعتماد یکی از هفت داور هفتادوچهارمین جشنواره فیلم ونیز شد

کارگردان ایرانی «رخشان بنی اعتماد» یکی از هفت داور هفتادوچهارمین جشنواره فیلم ونیز :

ریاست هیئت داوران بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز را «جیانی آمیلو»، کارگردان ایتالیایی بر عهده دارد و رخشان بنی‌اعتماد در کنار «آبی کینن مان»، کارگردان آمریکایی، «مارک کازینز»، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرلندی-اسکاتلندی، «آندرس دوپارت»، فیلمنامه‌نویس و معمار آرژانتینی، «فین تروش»، سینماگر بلژیکی و «ربکا زلوتوفسکی»، کارگردان فرانسوی دیگر اعضای هیئت داوران این بخش از جشنواره فیلم ونیز هستند.

هیئت داوران بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز مسئولیت انتخاب جایزه افق‌ها برای بهترین فیلم، کارگردانی، بازیگر مرد و زن، فیلمنامه، فیلم کوتاه و همچنین جایزه ویژه هیئت داوران این بخش را بر عهده دارد.

در بخش رقابتی و اصلی جشنواره فیلم ونیز که پیش از این «آنت بنینگ»، بازیگر آمریکایی به عنوان اولین زن در ۱۱ سال اخیر به عنوان رئیس داوران قرار گرفته بود، سایر اعضای هیئت  داوران نیز اعلام شدند.

بر این اساس، «ایلدیکو انیادی» کارگردان مجارستانی، «مایکل فرانکو» تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس و کارگردان اهل مکزیک، «ربکا هال» بازیگر انگلیسی، «آنا کوگلالیس»، چهره سرشناس سینمای هنری فرانسه، «دیوید استراتون»، منتقد سینمای استرالیا و رئیس با سابقه و پیشین جشنواره فیلم سیدنی، «یاسمینه ترینکا»، بازیگر مطرح ایتالیایی، «ادگار رایت»، کارگردان و فیلمنامه نویس انگلیسی و «یونفان»، فیلمساز و عکاس تایوانی چهره‌هایی هستند که به همراه «آنت بنینگ» مسئولیت داوری بخش رقابت اصلی جشنواره و انتخاب برنده شیر طللای بهترین فیلم را بر عهده دارند.

هفتادوچهارمین جشنواره فیلم ونیز از تاریخ ۳۰ اوت تا ۹ سپتامبر (۸ تا ۱۸ شهریورماه) در ایتالیا برگزار می‌شود.

بیو گرافی

رخشان بنی‌اعتماد در ۱۴ فروردین ۱۳۳۳ برابر با ۳ آوریل ۱۹۵۴ در تهران زاده شد.

او در رشته کارگردانی سینما در دانشکده هنرهای دراماتیک تهران(دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر) تحصیل کرد. وی از سال ۱۳۵۲ با سمت منشی صحنه در تلویزیون مشغول به کار شد و تا سال ۱۳۵۹ چند فیلم مستند کوتاه را کارگردانی کرد.

فعالیت سینمایی خود را از سال ۱۳۶۰ به عنوان منشی صحنه فیلم «آفتاب‌نشین‌ها» و فیلم «گل‌های داوودی» آغاز کرد. با کارگردانی فیلم «خارج از محدوده» در سال ۱۳۶۶ کارگردانی فیلم‌های بلند را آغاز کرد.

سپس فیلم‌نامه «زرد قناری» را نوشت و کارگردانی آن را نیز خود انجام داد. با نوشتن فیلم‌نامه فیلم «نرگس» با همکاری فریدون جیرانی و کارگردانی آن، در سال ۱۳۷۰ به عنوان بهترین کارگردان در دهمین جشنواره فیلم فجر برگزیده شد. پس از آن، فیلم‌های «روسری آبی»، «بانوی اردیبهشت»، «زیر پوست شهر» و «خون بازی» برای وی افتخارات و جایزه‌های بیشتری به ارمغان آورد.

بنی‌اعتماد برای روسری آبی برنده جایزه فیبرشی جشنواره بین‌المللی فیلم تسالونیکی ۱۹۹۵، نامزد پلنگ طلایی و برنده پلنگ برنزی جشنواره فیلم لوکارنو شد. جایزه ویژه و جایزه فیبرشی جشنواره بین‌المللی فیلم مونترال برای بانوی اردیبهشت در سال ۱۹۹۸ دیگر دستاورد او بعد از روسری آبی بود.

زیرپوست شهر اثر جاودانه او جایزه بهترین فیلم خارجی زبان و جایزه تماشاگران جشنواره فیلم تورین را در سال ۲۰۰۱ برای او به ارمغان آورد و جایزه نتپک و جایزه ویژه جشنواره فیلم لوکارنو را برای روزگار ما در ۲۰۰۲ به دستاوردهای خود افزود.

حسین عالمگیر نویسنده کتاب باران کوثری در سینمای ایران دربارهٔ شخصیت رخشان بنی‌اعتماد در کتاب خود اینچنین می‌گوید: او را نمی‌توان صرفاً یک کارگردان دانست بهتر است بگوییم کارگردانی او بخشی کوچک از فلسفه‌ای تفکر بنی‌اعتماد است تا بدین وسیله ابعاد فکری خود را در قالب فیلم طرح نماید. بنی‌اعتماد نمونه یک زن ایرانیست.

زنی که می‌گوید زنان ایرانی اگر فرصت و مجال هنر نمایی داشته باشند ابرهایی می‌شوند که باران‌ها در دامانشان متولد می‌شود.

بنی‌اعتماد، پس از جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره «آسیاپاسفیک»، اعلام کرد که برای کمک به ساخت سرپناهی برای زنان بی‌سرپناه تهرانی به نام خانه مهر، جایزه‌اش را به حراج می‌گذارد.

جایزه های «رخشان بنی اعتماد» :

برنده جایزه بهترین کارگردانی از دهمین جشنواره فیلم فجر تهران ۱۳۷۰ برای فیلم «نرگس»

 جایزه بهترین فلیمنامه از سیزدهمین جشنواره فیلم فجر تهران ۱۳۷۳

▪ جایزه سومین فیلم برتر جشنواره فیلم لوکارنوسوئیس ۱۳۷۴

▪ برنده جایزه های مختلف در جشنواره های تسالونیکی یونان، دهلی نو هند و … برای فیلم «روسری آبی»

▪ برنده بهترین کارگردان و جایزه ویژه هیئت داوران در بخش مسابقه بین المللی و مسابقه سینمای ایران برای فیلم «بانوی اردیبهشت» در شانزدهمین جشنواره فیلم فجر تهران ۱۳۷۶

▪ جایزه بهترین فیلم مستند در جشنواره لوکارنو ۲۰۰۲ برای فیلم «روزگار ما»

بهترین فیلمنامه هفتادویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز به راویان «قصه‌ها»ی رخشان بنی‌اعتماد رسید.

شب پایانی جشنواره ونیز شب گذشته در ایتالیا برگزار شد و فیلمنامه «قصه‌ها» در رقابت با 20رقیب، گوی سبقت را از آنها ربود. بنی‌اعتماد در آخرین ساخته خود با گردآوردن همه شخصیت‌های اصلی فیلم‌های پیشین خود از «خارج از محدوده» تا «خون‌بازی» روایتی از تهران امروزی را در پس سرنوشت شخصیت‌های خود جای داده است.

شاید در میان جایزه‌های این جشنواره قدیمی‌ و مهم اروپایی، بهترین جایزه‌ای بود که نصیب فیلم‌سازی شد که روایتگری، مهم‌ترین خصوصیت کارهایش است. بنی‌اعتماد در قصه‌ها هم روایت تلخ و صریحی از روزگار امروز دارد. شاید همین تلخی و صراحت باعث شد تا راه بلندی را از خیابان‌های تهران و گنجه سازنده‌اش تا تالار سالاگرانده کاخ سینما در «لیدو» ونیز طی‌کند و به جایزه بهترین فیلمنامه یا همان اوسلای طلایی ونیز برسد.

قصه‌ها روایت هفت‌قصه است که از زبان شخصیت‌های فیلم‌های بنی‌اعتماد روایت می‌شود.

شخصیت‌هایی که بازیگران شناخته‌شده و شاخص سینمای ایران چون گلاب‌آدینه، مهدی هاشمی، فاطمه معتمدآریا، فرهاد اصلانی، باران کوثری، پیمان معادی، حبیب رضایی، نگار جواهریان، عاطفه رضوی، شاهرخ فروتنیان، بابک حمیدیان و حسن معجونی نقش‌های اصلی آن را بازی می‌کنند. این فیلم که در سال 90 ساخته شد هرچند با مشکلات زیادی روبه‌رو بود اما در نهایت به سی‌ودومین جشنواره فیلم فجر رسید و توانست مجوز پخش در ایران را بگیرد.

مجوزی که بنی‌اعتماد می‌گوید اگر آن را نگرفته بود در جشنواره‌ای شرکت نمی‌کرد. او در نشست مطبوعاتی این فیلم در ونیز با پیمان معادی و حبیب رضایی شرکت کرده بود و در آنجا از رفع تحریم‌ها علیه ایران گفت.

حرف‌هایی که با پوشش خبری رسانه‌های مهمی همراه شد. اما حرف‌های فیلمساز نبود که با واکنش منتقدان و رسانه‌های اروپایی روبه‌رو شد، خود فیلم نیز یکی از فیلم‌هایی بود که با روی خوش منتقدان مواجه شد و بسیاری آن را فیلمی صادق دانستند که راوی حرف‌های مردم سرزمین خود است.

هرچند که استقبال خارجی‌ها با برخی واکنش‌ها در ایران هم روبه‌رو شد و حتی کار به وزیر فرهنگ‌وارشاد اسلامی هم رسید و جمله‌ای از وزیر نقل قول شد که سوال کرده بود چرا به این فیلم مجوز داده شده است؟ جمله‌ای که رییس سازمان سینمایی اعلام کرد برداشت غلطی از صحبت‌های آقای جنتی بوده و موضوع مخاطب این فیلم نیست و این فیلم همه راه‌های قانونی برای کسب مجوز را طی کرده است.

با همه این افت‌وخیزها فیلم آخر بنی‌اعتماد در دومین جشنواره بزرگ فیلم دنیا  توسط هیات داوران دیده شد. البته راه قصه‌ها در ونیز به پایان نمی‌رسد. این فیلم بعد از این قرار است از هشتم اکتبر در جشنواره لندن به نمایش در‌آید.  «قصه‌ها» محصول ایران‌نوین است.

سال گذشته «ماهی و گربه» به کارگردانی شهرام مکری و از محصولات ایران‌نوین موفق به کسب جایزه بخش افق‌های جشنواره ونیز شده بود. جشنواره فیلم ونیز امسال با حضور شماری از هنرمندان ایرانی همراه بود که از جمله آنان می‌توان به رخشان بنی‌اعتماد، رامین بحرانی، نیما جاویدی، علی عسگری و امیر نادری اشاره کرد.

در بخش مسابقه جشنواره 71 ونیز، کنار رخشان بنی‌اعتماد و «قصه‌ها»یش رامین بحرانی و «99خانه» هم شرکت کرده بودند.

امیر نادری هم فیلم مستند 210 دقیقه‌ای از گفت‌وگوهایش با آرتور پن، از تاثیرگذارترین سینماگران سینمای مدرن آمریکا، در جلسات مختلف از سال ۲۰۰۵ داشت که در قالب فیلمی با نام «میزانسن با آرتور پن (یک مکالمه)» در بخش «کلاسیک‌ها» در جشنواره ونیز نمایش داده شد.

از میان سه چهره جوان سینماگر ایرانی، رامین بحرانی با دو فیلم «99 خانه» و یک فیلم کوتاه هشت‌دقیقه‌ای در بخش غیرمسابقه‌ای «افق‌ها»، نیما جاویدی با فیلم «ملبورن» با حضور نگار جواهریان و علی عسگری با فیلم «بچه» در بخش «افق‌ها» حضور داشتند.

از ایرانی‌های حاضر، فقط «قصه‌ها» بود که توانست جایزه بهترین فیلمنامه را از آن خود کند. بهترین هنرپیشه مرد، آدام درایور از فیلم «قلب‌های گرسنه» بود.

فیلم شناسی:

 روسری آبی (۱۳۷۳)

بانوی اردیبهشت (۱۳۷۶)

زیر پوست شهر (۱۳۷۸)

روزگار ما (مستند سینمایی ۱۳۸۰)

خارج از محدوده (۱۳۶۶)

زرد قناری (۱۳۶۷)

 پول خارجی (۱۳۶۸)

نرگس (۱۳۷۰)